USA powinny zwrócić Statuę Wolności - kontrowersyjny apel francuskiego polityka

Nieoczekiwany zwrot w relacjach francusko-amerykańskich wywołał prawdziwą burzę w mediach na całym świecie. Francuski europoseł Raphaël Glucksmann, lider partii Place Publique, wystąpił z kontrowersyjną propozycją, która wywołała falę komentarzy zarówno w Europie, jak i za oceanem. Polityk domaga się, aby Stany Zjednoczone zwróciły Francji Statuę Wolności – jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli amerykańskiej kultury i historii.

Skąd pomysł na zwrot Statuy Wolności?

Raphaël Glucksmann podczas niedawnej debaty w Parlamencie Europejskim stwierdził wprost: "Skoro tak gardzicie wolnością, zwróćcie nam Statuę Wolności". Te słowa padły w kontekście krytyki amerykańskiej polityki zagranicznej i coraz bardziej widocznych tendencji izolacjonistycznych w USA.

Francuski polityk nie ukrywa swojego rozczarowania obecnym kierunkiem polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych. Jego zdaniem Ameryka coraz bardziej oddala się od wartości, które symbolizuje [building="statua-wolnosci"]Statua Wolności[/building] – wolności, demokracji i otwartości na świat. Glucksmann wyraził szczególne zaniepokojenie postępującym autorytaryzmem i izolacjonizmem w USA.

"Stany Zjednoczone od lat stoją po stronie tyranów na całym świecie, wspierając reżimy łamiące prawa człowieka. To zaprzeczenie wszystkiego, co symbolizuje Statua Wolności" – argumentował europoseł w swoim wystąpieniu, które natychmiast podchwyciły media na całym świecie.

 

Historia Statuy Wolności – symbol przyjaźni francusko-amerykańskiej

Statua Wolności, oficjalnie nazywana "Wolność oświecająca świat", została podarowana Amerykanom przez naród francuski w 1886 roku. Była to inicjatywa Édouarda de Laboulaye, francuskiego prawnika i polityka, który chciał upamiętnić sojusz francusko-amerykański podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych oraz uczcić zniesienie niewolnictwa w USA.

Monumentalna statua została zaprojektowana przez Frédérica Auguste'a Bartholdiego, a jej metalową konstrukcję stworzył Gustave Eiffel – ten sam inżynier, który później zaprojektował słynną [building="wieza-eiffla"]wieżę w Paryżu[/building]. Francuzi sfinansowali budowę statuy, podczas gdy Amerykanie byli odpowiedzialni za wzniesienie cokołu.

Przez ponad 130 lat Statua Wolności witała imigrantów przybywających do Nowego Jorku i stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Stanów Zjednoczonych oraz wartości, które miały przyświecać temu krajowi – wolności, gościnności i szansy na lepsze życie.

 

Reakcje na propozycję francuskiego polityka

Słowa Glucksmann wywołały mieszane reakcje zarówno we Francji, jak i w USA. Część komentatorów uznała jego wypowiedź za prowokacyjną, ale trafną krytykę obecnej polityki amerykańskiej. Inni zarzucili mu populizm i próbę zbijania politycznego kapitału na antyamerykańskich nastrojach, które narastają w niektórych kręgach europejskich.

Rzecznik Departamentu Stanu USA odmówił oficjalnego komentarza w tej sprawie, określając ją jako "niepoważną propozycję, która nie zasługuje na odpowiedź na szczeblu dyplomatycznym".

Tymczasem w mediach społecznościowych temat błyskawicznie stał się viralowy. Hashtag #StatueOfLibertyReturn był trendem na Twitterze przez kilka dni, gromadząc tysiące komentarzy – od żartobliwych propozycji wysłania Statuy Wolności z powrotem do Francji w częściach, po poważne dyskusje o symbolice monumentu i współczesnych wartościach amerykańskich.

Francuski historyk Michel Lacroix skomentował sprawę dla francuskiego dziennika "Le Monde": "To nie jest tylko kwestia fizycznego zwrotu monumentu. To symboliczny akt, który ma zwrócić uwagę na to, jak daleko Stany Zjednoczone odeszły od ideałów, które kiedyś reprezentowały".

Wielu ekspertów podkreśla, że propozycja Glucksmann jest przede wszystkim gestem politycznym, który ma na celu wywołanie dyskusji o wartościach demokratycznych i roli USA na arenie międzynarodowej, a nie faktycznym żądaniem zwrotu monumentu.

 

Symbolika Statuy Wolności we współczesnym świecie

Statua Wolności to nie tylko turystyczna atrakcja, ale potężny symbol amerykańskiej tożsamości i wartości. Na tablicy umieszczonej u stóp monumentu znajduje się słynny sonet Emmy Lazarus "Nowy Kolos", który zawiera znane słowa: "Dajcie mi waszych zmęczonych, waszych biednych, wasze stłoczone masy pragnące oddychać wolnością".

Dla wielu krytyków współczesnej polityki USA, zwłaszcza w kwestiach imigracyjnych, te słowa brzmią dziś jak gorzka ironia. Polityka imigracyjna USA w ostatnich latach stała się znacznie bardziej restrykcyjna, a próby ograniczenia napływu imigrantów kontrastują z ideałami wyrażonymi przez Statuę Wolności.

Propozycja Glucksmann wpisuje się w szerszy kontekst napięć w relacjach transatlantyckich. Europa i USA coraz częściej znajdują się po przeciwnych stronach w wielu kwestiach – od polityki klimatycznej, przez handel międzynarodowy, po podejście do multilateralizmu.

Choć mało prawdopodobne, aby Statua Wolności kiedykolwiek wróciła do Francji, debata wywołana przez francuskiego polityka skłania do refleksji nad znaczeniem symboli narodowych i wartości, które reprezentują.

Czy Stany Zjednoczone nadal są "latarnią wolności" dla świata? Czy Europa powinna przejąć pałeczkę w obronie wartości demokratycznych? To pytania, które pozostają otwarte i będą kształtować globalną politykę w nadchodzących latach.