Zamek w Malborku (Polska) - największy zamek na świecie - perła architektury Krzyżackiej, która przetrwała wieki
Gdzie znajduje się Zamek w Malborku?
Adres Zamku w Malborku to ul. Starościńska 1, Malbork, woj. pomorskie, Polska
pokaż na mapie
Kiedy powstał Zamek w Malborku?
Czas powstania Zamku w Malborku to Od 1278 do 1406 roku
Ciekawostki i fakty o Zamku w Malborku oraz historia powstania
Zamek w Malborku to prawdziwa perła architektury średniowiecznej i jeden z najważniejszych zabytków w Polsce. Zajmuje powierzchnię aż 21 hektarów, co czyni go największym zamkiem na świecie pod względem powierzchni. Jego ogrom, bogata historia i unikalna architektura przyciągają turystów z całego świata. Dlaczego warto odwiedzić to miejsce? Przygotujcie się na fascynującą podróż w czasie!
Historia Zamku w Malborku – od grodu Marii po Polską twierdzę
Pierwotnie nazywany Marienburgiem (Grodem Marii), zamek został założony w 1274 roku przez Zakon Krzyżacki. Jego lokalizacja nad rzeką Nogat miała kluczowe znaczenie strategiczne – umożliwiała łatwy dostęp do morza i kontrolę nad handlem. Już w 1309 roku zamek stał się siedzibą wielkich mistrzów zakonu oraz stolicą Państwa Krzyżackiego.
Podczas bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku, Polacy mieli nadzieję na zdobycie zamku, jednak oblężenie zakończyło się niepowodzeniem. Dopiero w 1457 roku, w wyniku II pokoju toruńskiego, Malbork przeszedł w ręce polskie. W kolejnych stuleciach zamek przechodził burzliwe losy – był okupowany przez Szwedów, służył jako magazyn i koszary, a podczas zaborów znalazł się pod panowaniem Prus. W czasie II wojny światowej został poważnie zniszczony, a jego rekonstrukcja trwała kilkadziesiąt lat.
Architektura zamku – majestat i funkcjonalność
Zamek w Malborku to prawdziwe arcydzieło gotyckiej architektury obronnej. Cały kompleks składa się z trzech części:
1. Zamek Wysoki
To najbardziej reprezentacyjna część zamku, zbudowana na planie prostokąta o wymiarach 51 x 61 metrów. Do jego budowy użyto około 12 tysięcy ton kamieni fundamentowych oraz 3,5 miliona cegieł. Ta część zamku była siedzibą komtura i dwunastu braci zakonnych.
W jego wnętrzu znajdował się kościół Najświętszej Maryi Panny, otoczony krużgankami, a także kaplica grobowa św. Anny, wieże Klesza i Wróbla, oraz gdanisko – wieża pełniąca funkcję latryny.
Każda cegła była wypalana z niesamowitą starannością, tworząc mury, które miały przetrwać wieki. Wewnętrzny dziedziniec zamku był prawdziwym centrum życia zakonnego, otoczonym:
- Krużgankiem
- Kościołem Najświętszej Maryi Panny
- Kaplicą grobową św. Anny
- Wieżami Kleszą i Wróblą
Każde skrzydło Zamku Wysokiego miało ściśle określone przeznaczenie:
- Skrzydło północne: Kaplica, kapitularz, archiwum
- Skrzydło południowe: Magazyny, sypialnie, refektarz
- Skrzydło zachodnie: Kuchnia, jadalnia, kancelarie
- Skrzydło wschodnie: Początkowo tylko gruby mur
2. Zamek Średni
Pełnił funkcje administracyjne i mieszkalne. W jego skład wchodziły m.in. Pałac Wielkiego Mistrza oraz Wielki Refektarz, który mógł pomieścić nawet 400 rycerzy. Ta przestronna sala wsparta na trzech filarach była miejscem spotkań i biesiad. Część północna zamku zawierała infirmerię (szpital), a wschodnia – pomieszczenia gościnne oraz magazyny.
W piwnicach zamku mieści się obecnie Muzeum Bursztynu, które prezentuje największy w Polsce zbiór wyrobów bursztynowych.
Zamek średni wyróżniały:
- Wielki Refektarz: Sala mogąca pomieścić 400 rycerzy
- Pałac Wielkiego Mistrza
- Muzeum Bursztynu: Posiadające najbardziej unikalny zbiór w Polsce
Wielki refektarz: sala spotkań i biesiad
Wspierany na trzech potężnych filarach, Wielki Refektarz był miejscem:
- Najważniejszych spotkań dyplomatycznych
- Rycerskich biesiad
- Oficjalnych uroczystości zakonnych
3. Zamek Niski (Przedzamcze)
Najniższa i najmłodsza część kompleksu, pełniąca funkcje gospodarcze. Zbudowano tu:
- Stajnię, która mogła pomieścić aż 400 koni,
- Browar, spichlerz, oraz kaplicę św. Wawrzyńca,
- Karwan – zbrojownię, w której przechowywano uzbrojenie.
Otaczające zamek podwójne mury i szeroka fosa z wodami Nogatu czyniły go niemal niezdobytym.
Obrona i strategie: twierdza nie do zdobycia?
Zamek w Malborku był nie tylko okazały, ale i doskonale zabezpieczony. Podwójne mury (pojedynczy od strony Zamku Średniego), szeroka fosa zasilana wodami Nogatu i liczne wieże stanowiły potężną barierę dla wroga. Wjazd do Zamku Wysokiego prowadził przez bramę w 13-metrowej wnęce, zabezpieczoną dodatkowo zwodzonym mostem i opuszczanymi bronami. To wszystko sprawiało, że zamek był praktycznie nie do zdobycia, skutecznie odpierał ataki i przez wieki pozostawał symbolem potęgi Zakonu Krzyżackiego.
Pamiętacie oblężenie Malborka po bitwie pod Grunwaldem? Pomimo 9-tygodniowych starań, wojska polskie nie zdołały go zdobyć. Brak maszyn oblężniczych, brak wsparcia litewskiego i imponujące zapasy obrońców (wystarczające dla 40 rycerzy i ich służby na 2 lata!) zadecydowały o porażce. Nawet incydent z kulą armatnią, która o włos ominęła centralny filar Wielkiego Refektarza podczas narady krzyżackich dostojników, świadczy o szczęściu i niezwykłej wytrzymałości zamku.
Losy zamku: od Marienburgu do UNESCO
Pierwotna nazwa zamku, używana przez Krzyżaków, brzmiała Marienburg (Gród Marii). Od 14 września 1309 do 1457 roku był siedzibą wielkich mistrzów Zakonu Krzyżackiego i stolicą Państwa Krzyżackiego. Potem, przez wieki zmieniał właścicieli – był pod panowaniem polskim, szwedzkim, a później pruskim. W XIX wieku prowadzono prace konserwatorskie, a w XX wieku odbudowę po zniszczeniach II wojny światowej. Dziś, po licznych renowacjach, zamek w Malborku zachwyca swoim pięknem i monumentalnością. W grudniu 1997 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, stanowiąc dumę Polski i cenne dziedzictwo dla całego świata.
Nagrody i wyróżnienia Zamku w Malborku
Zamek w Malborku jest nie tylko ikoną polskiego dziedzictwa, ale również budowlą, która zdobyła międzynarodowe uznanie:
Lista UNESCO (1997): Wpisanie zamku na listę światowego dziedzictwa UNESCO podkreśla jego znaczenie kulturowe i historyczne w skali globalnej.
Zabytek Historii (1994): W Polsce Malbork został uznany za pomnik historii przez prezydenta RP, co potwierdza jego wyjątkowe miejsce w krajowym dziedzictwie.
Nagroda Europa Nostra: Za wyjątkowe prace konserwatorskie, które przywróciły zamkowi jego dawną świetność, zamek otrzymał wyróżnienia od organizacji zajmujących się ochroną europejskiego dziedzictwa kulturowego.
Zamek w Malborku w kulturze – filmy i książki
Zamek w Malborku wielokrotnie inspirował twórców literatury i kina, stając się tłem dla ważnych dzieł:
Filmy historyczne: Zamek pojawiał się w produkcjach takich jak "Krzyżacy" w reżyserii Aleksandra Forda, gdzie doskonale oddawał średniowieczny klimat.
Dokumenty: Był bohaterem wielu filmów dokumentalnych, m.in. z serii "Zabytki Polski" oraz międzynarodowych produkcji opowiadających o zamkach w Europie.
Literatura: Malbork inspirował pisarzy, w tym Henryka Sienkiewicza, którego powieść Krzyżacy odnosi się do realiów zakonu krzyżackiego i jego siedziby.
Gry wideo: Motyw zamku wykorzystywany jest w grach komputerowych, takich jak seria "Medieval: Total War", jako przykład gotyckiej fortecy.
Nietypowe ciekawostki o Zamku w Malborku
Największa ceglana budowla: To nie tylko największy zamek na świecie pod względem powierzchni, ale także największa budowla ceglana w Europie.
Zamkowy zegar wodny: W czasach średniowiecznych w jednej z wież działał zegar wodny, co było niezwykłym osiągnięciem technicznym jak na tamte czasy.
Krypty dla psów: W zamku znajdowały się specjalne miejsca pochówku dla ukochanych psów wielkich mistrzów zakonu, co podkreślało ich przywiązanie do czworonogów.
Tajemnicze przejścia: Zamek kryje liczne podziemne korytarze, które według legend prowadziły nawet poza jego mury – niektóre z nich są dziś niedostępne.
Największa gotycka studnia: Na terenie zamku znajduje się jedna z największych gotyckich studni w Europie, wykorzystywana zarówno podczas oblężeń, jak i na co dzień.
Fenomen akustyczny: Wielki Refektarz posiada unikalną akustykę – szept w jednym rogu sali jest słyszalny w drugim, co było wykorzystywane podczas narad i uroczystości.
Dlaczego warto ddwiedzić Malbork?
Odwiedzając Zamek w Malborku, można poczuć się jak w średniowiecznej twierdzy – od majestatycznych krużganków po masywne mury obronne. To miejsce oferuje zarówno edukacyjną podróż w przeszłość, jak i estetyczne zachwyty nad kunsztem budowniczych.
Zwiedzanie zamku to także świetna okazja do odkrycia unikalnej kultury zakonu krzyżackiego i poznania historii Polski z zupełnie innej perspektywy. Dla pasjonatów architektury gotyckiej Malbork jest absolutnym "must-see".
"Malbork z błota powstał" - mówił stary łaciński wierszyk
Projektant Zamku w Malborku
Ile metrów wysokości ma Zamek w Malborku?
Wysokość Zamku w Malborku to 66 metrów - wysokość dzwonnicy


Typ konstrukcji, rodzaj budynku
Budowla Zamek w Malborku jest typu Zamek, Zespół zamkowy
Styl architektoniczny
Styl architektoniczny Zamku w Malborku określany jest jako Gotyk
Gotyk to styl architektoniczny, który rozwinął się w Europie w średniowieczu, zwłaszcza od XIII do XV wieku. Charakteryzował się on przede wszystkim wysokimi, wąskimi i wyprostowanymi budynkami z cegły lub kamienia, które były podporządkowane idei lekkiej i zwiewnej formy. Głównym elementem budynków gotyckich były również bogato zdobione łuki, sklepienia oraz arkady, które nadawały im lekkości i przestronności. W budynkach gotyckich dominowały również wysokie, skośne dachy oraz wieże i wieżyczki, które miały być widoczne z daleka i służyć jako orientacja. ... czytaj więcej.
Pozostałe wymiary, parametry oraz najczęściej zadawane pytania
Jaką powierzchnię zajmuje Zamek w Malborku?
Zamek w Malborku zajmuje powierzchnię Powierzchnia terenu na którym stoi kompleks wynosi 21 hektarów.
Kubatura budynków przekraczająca ćwierć miliona metrów sześciennych.
Z jakiego materiału jest stworzona budowla?
Zamek w Malborku jest wykonany z następujących materiałów: Cegła, drewno
Inne nazwy
Budowla znana jest także pod innymi nazwami potocznymi lub w oryginalnym języku, tj. Ordensburg Marienburg (niem.)
Czy budowla znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO?

Wpis na listę nastąpił w roku 1997.
Szczegóły wpisu dostępne są na stronie Unesco pod adresem https://whc.unesco.org/en/list/847/
Oficjalna strona
Oficlajna strona budowli, na której znaleźć można aktualne informacje to http://www.zamek.malbork.pl
Pytania i odpowiedzi
Jakie są główne elementy architektoniczne Zamku?
Zamek składa się z trzech zamków: Wielkiego Mistrza, Średniego Zamku oraz Zamku Dolnego. Charakteryzuje się gotycką architekturą i imponującymi fortyfikacjami.
Czy istnieje możliwość zwiedzania wnętrza Zamku w Malborku?
Tak, zwiedzanie wnętrza Zamku w Malborku jest możliwe, obejmuje liczne komnaty, kaplice i wystawy prezentujące historię zamku.
Czy wokół Zamku są inne atrakcje turystyczne?
Tak, w okolicy Zamku w Malborku znajduje się miasto Malbork, które oferuje dodatkowe atrakcje turystyczne, takie jak Stare Miasto czy Muzeum Zamkowe.
Czy istnieją przewodnicy dostępni dla turystów?
Tak, można skorzystać z usług przewodników, którzy oprowadzą po Zamku, dostarczając ciekawych informacji na temat historii i architektury.
Czy istnieje opłata za wstęp do Zamku w Malborku?
Tak, na zwiedzanie Zamku w Malborku obowiązuje opłata. Różne bilety obejmują różne obszary zamku i wystawy.
Czy w Zamku w Malborku są organizowane specjalne wydarzenia czy wystawy?
Tak, Zamek w Malborku regularnie organizuje różnego rodzaju wydarzenia, wystawy czasowe oraz imprezy kulturalne, które dodatkowo wzbogacają doświadczenie zwiedzania.
Czy Zamek w Malborku jest przyjazny dla rodzin z dziećmi?
Tak, Zamek w Malborku jest przyjazny dla rodzin z dziećmi. Dla najmłodszych odwiedzających często organizowane są specjalne atrakcje, a przewodnicy potrafią dostosować opowieści do różnych grup wiekowych.
Czy na terenie Zamku są sklepy z pamiątkami?
Tak, na terenie Zamku w Malborku znajdują się sklepy z pamiątkami, gdzie można zakupić różnorodne produkty związane z historią i architekturą tego miejsca.
Czy istnieje możliwość zakupu biletów online?
Tak, wiele atrakcji w Zamku w Malborku można zarezerwować i opłacić online, co ułatwia planowanie wizyty oraz unika konieczności stania w kolejkach.
Czy Zamek w Malborku jest często uczęszczany przez turystów?
Tak, Zamek w Malborku cieszy się dużą popularnością wśród turystów z Polski i zagranicy. W szczególności w sezonie letnim może być bardziej zatłoczony.
Czy istnieje możliwość dojazdu komunikacją publiczną do Zamku?
Tak, Malbork jest dobrze skomunikowane komunikacją publiczną. Można dotrzeć pociągiem lub autobusem z różnych miast w Polsce.
Galeria zdjęć Dodaj zdjęcie
Położenie na mapie / Jak tam dojechać


Komentarze do Zamek w Malborku (4) Średnia ocen: 5 Dodaj komentarz / Oceń budowlę
Na podstawie 4 komentarzy