Wielki Mur Chiński (Chiny) - 2400 kilometrowy wał obronny
Gdzie znajduje się Wielki Mur Chiński?
Adres Wielkiego Muru Chińskiego to Chiny
pokaż na mapie
Kiedy powstał Wielki Mur Chiński?
Czas powstania Wielkiego Muru Chińskiego to 214 r. p.n.e. - rozpoczęcie budowy
Ciekawostki i fakty o Wielkiego Muru Chińskiego oraz historia powstania
Wielki Mur Chiński to monumentalna budowla, która od wieków budzi zachwyt i podziw ludzi na całym świecie. Jest to największa budowla wzniesiona kiedykolwiek przez człowieka, a jego historia, wymiary i funkcje są równie imponujące, co sama struktura. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu niezwykłemu dziełu, jego roli w historii Chin, technikom budowlanym oraz ciekawostkom, które z nim związane.
Historia i znaczenie Wielkiego Muru Chińskiego
Budowa Wielkiego Muru Chińskiego rozpoczęła się w III wieku p.n.e., za panowania pierwszego cesarza z dynastii Cin, Szy Huang-ti. Jego celem było stworzenie wału obronnego chroniącego Chiny przed najazdami koczowniczych plemion mongolskich oraz zabezpieczenie biegnącego w pobliżu Jedwabnego Szlaku. W rzeczywistości jednak, osobne odcinki muru były budowane już wcześniej przez poszczególne państewka feudalne, a dopiero za czasów Szy Huang-ti nastąpiło ich połączenie w jeden zespół obronny.
W okresie swojej świetności, Wielki Mur liczył ponad 7600 kilometrów długości, choć do dzisiejszych czasów zachowało się tylko około 2400 kilometrów. To wciąż imponująca odległość, porównywalna do dystansu między Londynem a Moskwą. Wraz z bocznymi odgałęzieniami, całość muru ma długość co najmniej 21000 kilometrów, co czyni go najdłuższą budowlą świata. Mur wznosi się na wysokości około 1000 metrów n.p.m., biegnąc grzbietami pasm górskich.
Tradycyjnie przyjmuje się, że Wielki Mur rozciągał się od Shanhaiguan nad Zatoką Liaotuńską (Morze Żółte) do Jiayuguan w górach Nan Shan. Znany również jako "Mur 10 000 Li" (co oznacza "nieskończoną długość" muru), jest zbiorczą nazwą systemów obronnych składających się z zapór naturalnych, sieci fortów i wież obserwacyjnych oraz murów obronnych.
Architektura i konstrukcja
Wielki Mur Chiński to prawdziwe arcydzieło inżynierii. Jego szerokość u podstaw wynosi około 6,5 metra, a wysokość sięga 9 metrów. Na górze mur ma 5,5 metra szerokości, co umożliwiało marsz piechoty w szeregu po 10 żołnierzy lub kawalerii po 5 koni. Budowla została wzniesiona na kamiennych fundamentach z ubitej ziemi, którą obmurowano cegłami. Całość sklejono za pomocą mieszanki mąki ryżowej i wody, co zapewniało wyjątkową trwałość i odporność na warunki atmosferyczne.
Mur wyposażony jest w liczne wieże obronne, strażnice oraz pomieszczenia magazynowe na amunicję i żywność. Co 100 metrów miała znajdować się wieża strażnicza, co oznacza, że na całej długości muru powinno ich być ponad 40 tysięcy. Do budowy muru użyto około 300 milionów m² materiałów, co wystarczyłoby do zbudowania 120 piramid Cheopsa lub do postawienia na całej długości równika dwumetrowego muru.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, że Wielki Mur Chiński jest widoczny gołym okiem z Księżyca, prawda jest taka, że nawet z niskiej orbity okołoziemskiej jest on ledwo zauważalny. Jest stosunkowo wąski, nie posiada długich prostych odcinków i nie kontrastuje wystarczająco z otoczeniem.
Ciekawostki i mity
Wielki Mur Chiński jest obiektem wielu legend i mitów. Jednym z najpopularniejszych jest przekonanie, że budowla ta jest widoczna gołym okiem z powierzchni Księżyca. W rzeczywistości jest to mit rozpowszechniony w okresie pierwszych lotów kosmicznych. Zdjęcia satelitarne przy użyciu fotografii w podczerwieni ukazały Mur Chiński w całej okazałości, jednak potwierdziły, że nie jest on widoczny z Księżyca gołym okiem.
Innym ciekawym faktem jest to, że Wielki Mur nie był budowany jedynie jako budowla obronna przed barbarzyńcami. Wierzono również, że miał on chronić przed demonami hulającymi po nieurodzajnych stepowych terenach. Wierzono, że demony mogą poruszać się tylko w linii prostej i nie są w stanie przekroczyć zakrzywionych formacji ani obejść rogów, dlatego też mur nigdy nie był budowany w linii prostej.
Pierwsze wały i pierwszy "Wielki Mur"
Wały ziemne były podstawowymi chińskimi konstrukcjami obronnymi, szczególnie jako fortyfikacje miejskie. Budowa umocnień na granicach państw w Azji sięga okresu Walczących Królestw. Najstarsze źródła tekstowe na ich temat pochodzą z 656 r. p.n.e. i dotyczą murów królestwa Chu. Pierwszy "Wielki Mur" miał wznieść pierwszy cesarz Chin w III wieku p.n.e.; miała to być zarówno zapora przed najazdem, jak i symbol potęgi władcy. Przy budowie miało zginąć z wycieńczenia ok. miliona robotników, a zmarłych miano zamurowywać w ścianach konstrukcji. Opowieści te były elementami legendy tyranii Qin Shi Huanga, rzeczywiste dowody na budowę przez niego "Wielkiego Muru" są bardzo skąpe.
Linie fortyfikacyjne w różnych okresach historycznych
W różnych okresach historycznych linie umocnień na północy Chin były wznoszone i modyfikowane w zależności od sytuacji politycznej. Dynastia Han początkowo usiłowała utrzymywać i umacniać granice qinowskie, a aktywna polityka cesarzy Gaozu i Wudi była kosztowna i ryzykowna. Hanowie poszerzyli swoje panowanie o korytarz Gansu i nawiązali kontakty z ludami Azji Centralnej, dla ochrony ważnej strategicznie drogi na zachód wznieśli twierdze Yumenguan i Yangguan oraz ufortyfikowaną bazę administracyjną w Dunhuangu.
Mur za czasów dynastii Ming
Znana do dziś postać muru pochodzi z czasów dynastii Ming, w XV wieku. Dynastia ta, odczuwając duży nacisk ludów mongolskich, postanowiła zbudować, w oparciu o wciąż istniejące fragmenty starożytnego muru, ciągły system fortyfikacji – od granic Korei aż po pustynię Gobi. System ten składał się nie tylko z samego muru, ale także z przylegających do niego osad nadgranicznych, faktorii handlowych oraz szerokiego na blisko 1 km pasa "spalonej" ziemi. W czasie drugiej wojny chińsko-japońskiej pełnił funkcję linii obrony dla wojsk Kuomintangu Czang Kaj-szeka.
Znaczenie Wielkiego Muru Chińskiego
Wielki Mur Chiński miał duże znaczenie handlowe, zwłaszcza jego zachodni odcinek, który chronił chińską część Jedwabnego Szlaku. Mur, nawet w czasach swojej świetności, nie spełniał nigdy roli fortyfikacji zdolnej przeciwstawić się długiemu oblężeniu przez silną armię. Stanowił jednak dość skuteczną zaporę przed nieskoordynowanymi atakami małych ord, zapewniając względny spokój na terenach przygranicznych i umożliwiając prowadzenie handlu wzdłuż Jedwabnego Szlaku. Do przekazywania wiadomości alarmowych na wypadek zbliżania się nieprzyjaciół służyły wieże sygnalizacyjne rozmieszczone co 100 metrów, na których w nocy zapalano ogień, a w dzień wypuszczano dym, który błyskawicznie był przekazywany wzdłuż całego kraju systemem od wieży do wieży.
W jego historii mur był wielokrotnie skutecznie forsowany przez ludy z Wielkiego Stepu (Xiongnu, Turków i Mongołów). W końcu, po pokonaniu w XVII wieku dynastii Ming przez Mandżurów, mur znalazł się wewnątrz państwa następców Nurhaczego, tracąc jakiekolwiek znaczenie strategiczne.
Fragmenty muru
Obecnie większa jego część jest w złym stanie i porozrywana na kilkanaście odcinków o różnej długości (stopniowo odbudowywana); tylko niewielkie fragmenty są udostępnione turystom. W okolicach Pekinu jest sześć takich fragmentów:
- Badaling
- Jinshanling
- Simatai
- Huanghua
- Mutianyu
- Juyongguan
Są również fragmenty, takie jak np. Jiankou, które jednak z powodu zbyt złego stanu nie są udostępniane dla masowego ruchu turystycznego.
Filmy związane z Wielkim Murem Chińskim
Wielki Mur Chiński stał się inspiracją dla wielu produkcji filmowych, zarówno chińskich, jak i zagranicznych. Oto kilka najbardziej znanych filmów, w których pojawia się ten monumentalny zabytek:
"The Great Wall" (2016) - To amerykańsko-chiński film akcji i fantasy w reżyserii Zhang Yimou, z udziałem Matta Damona. Opowiada o walce chińskich wojowników przeciwko nadprzyrodzonym stworom, które próbują przebić się przez Wielki Mur.
"Hero" (2002) - Chiński dramat historyczny w reżyserii Zhang Yimou, w którym Wielki Mur stanowi ważne tło dla epickiej opowieści o starożytnych Chinach i walce o jedność kraju.
"The Karate Kid" (2010) - Remake klasycznego filmu z 1984 roku, w którym młody chłopak przenosi się do Chin i trenuje sztuki walki. Jedna z ważnych scen treningowych odbywa się na Wielkim Murze.
"Mulan" (2020) - Aktorska wersja animowanego filmu Disneya z 1998 roku. Choć fabuła koncentruje się na przygodach Mulan, scena obrony Wielkiego Muru przed najazdem Hunów jest jednym z kluczowych momentów filmu.
Podsumowanie
Wielki Mur Chiński to nie tylko niezwykła budowla, ale również symbol ludzkiej determinacji, inżynierii i historii. Jego imponujące wymiary, skomplikowana konstrukcja i bogata historia sprawiają, że jest on jednym z najważniejszych i najbardziej fascynujących zabytków na świecie. Pomimo upływu wieków i licznych wyzwań, mur wciąż stoi jako świadectwo ludzkiej pomysłowości i wytrwałości. Warto odwiedzić ten niesamowity monument i na własne oczy przekonać się o jego ogromie i znaczeniu.
"Jeżeli urodzi się córka, utop ją. Jeżeli urodzi się syn, nie wychowuj go. Czyż nie widzisz, że Wielki Mur powstaje na trupach"
"...Wielki Mur oddziela Wielkie Chiny od pustyni,
i ciągnie się niczym Wielki Wąż nieskończenie.
Ani po jednej stronie ani po drugiej
nie stoi żadne miasto, lecz wyrwane z domów
trzysta sześćdziesiąt tysięcy ludzi..."
"Należy stwierdzić, że tak Wielki Mur musiał być wzniesiony przez wielkich ludzi" - Richard Nixon, 1972
Typ konstrukcji, rodzaj budynku
Budowla Wielki Mur Chiński jest typu Mur, Fortyfikacja
Styl architektoniczny
Styl architektoniczny Wielkiego Muru Chińskiego określany jest jako Antyczny chiński
Pozostałe wymiary, parametry oraz najczęściej zadawane pytania
Ile metrów długości ma Wielki Mur Chiński?
Wielki Mur Chiński ma długość Główny mur długości 2400 km
Całkowita długość z odnóżami 21 196 km
Z jakiego materiału jest stworzona budowla?
Wielki Mur Chiński jest wykonany z następujących materiałów: kamień, cegła
Czy budowla znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO?
Wpis na listę nastąpił w roku 1987.
Szczegóły wpisu dostępne są na stronie Unesco pod adresem https://whc.unesco.org/en/list/438/
Pytania i odpowiedzi
Jak długi jest Wielki Mur Chiński?
Wielki Mur Chiński ma łączną długość około 21 196 kilometrów (13 171 mil), co czyni go jednym z najdłuższych obiektów budowlanych na świecie.
Czy Wielki Mur Chiński jest jednolitym ciągiem muru?
Nie, Wielki Mur Chiński składa się z różnych odcinków, zbudowanych w różnych okresach historycznych i z różnych materiałów. Niektóre fragmenty są dobrze zachowane, podczas gdy inne uległy zniszczeniu.
Czy można zwiedzać Wielki Mur Chiński?
Tak, wiele odcinków Wielkiego Muru Chińskiego jest dostępnych dla turystów. Najpopularniejsze trasy turystyczne obejmują odcinki w Badaling, Mutianyu i Jinshanling.
Jaki jest najlepszy czas na zwiedzanie Wielkiego Muru Chińskiego?
Najlepszy czas na zwiedzanie Wielkiego Muru Chińskiego to wiosna i jesień, gdy pogoda jest łagodna. Lato może być gorące, a zima zimna, co może wpływać na komfort podróży.
Czy istnieje odcinek Wielkiego Muru Chińskiego, który jest najbardziej popularny wśród turystów?
Tak, odcinek Wielkiego Muru w Badaling jest jednym z najbardziej popularnych wśród turystów, ze względu na łatwy dostęp i dobrze zachowane mury.
Czy na Wielkim Murze Chińskim są przewodnicy?
Tak, na niektórych odcinkach Wielkiego Muru Chińskiego dostępni są przewodnicy, którzy oprowadzą turystów, dostarczając ciekawostek historycznych i informacji na temat budowy muru.
Czy Wielki Mur Chiński jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO?
Tak, Wielki Mur Chiński został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1987 roku.
Czy istnieje możliwość wejścia na Wielki Mur Chiński w nocy?
Niektóre odcinki Wielkiego Muru Chińskiego są dostępne dla turystów także w nocy, umożliwiając im podziwianie widoków oświetlonych ruin w ciszy i spokoju.
Czy można zorganizować wycieczkę na Wielki Mur Chiński z Pekinu?
Tak, wiele biur podróży oferuje wycieczki z Pekinu na różne odcinki Wielkiego Muru Chińskiego, ułatwiając podróżującym dostęp do tego historycznego miejsca.
Czy Wielki Mur Chiński jest dostępny dla osób o różnych poziomach kondycji fizycznej?
Tak, wiele odcinków Wielkiego Muru Chińskiego zostało dostosowanych do różnych poziomów trudności. Niektóre są łatwo dostępne, podczas gdy inne wymagają lepszego przygotowania fizycznego.
Czy na Wielkim Murze Chińskim są miejsca do zakupu pamiątek?
Tak, przy niektórych wejściach i punktach widokowych na Wielkim Murze Chińskim znajdują się sklepy z pamiątkami, gdzie można nabyć różnorodne upominki związane z murami.
Czy istnieje możliwość przejścia całego Wielkiego Muru Chińskiego pieszo?
Przejście całego Wielkiego Muru Chińskiego pieszo jest praktycznie niemożliwe, ponieważ mur jest zbyt długi i wielokrotnie przecina trudno dostępne tereny.
Czy Wielki Mur Chiński jest jednym z Siódemki Cudów Świata?
Nie, Wielki Mur Chiński nie jest oficjalnie uznawany za jeden z Siódemki Cudów Świata, ale jest uważany za jedno z najbardziej imponujących osiągnięć architektonicznych.
Komentarze do Wielki Mur Chiński (267) Średnia ocen: 4,0 Dodaj komentarz / Oceń budowlę
Na podstawie 267 komentarzy