Stonehenge (Salisbury, Anglia) - megalityczny monument z epoki neolitu

Stonehenge składa się z 30 bloków kamiennych zewnętrznego i 49 mniejszych bloków wewnętrznego koła, wszystkie są dokładnie wypolerowane, przy pomocy kamiennych urządzeń.

Do wewnątrz prowadzą kamienne aleje w kształcie dużej podkowy i małej podkowy, w skład dużej podkowy wchodzą największe, bo aż 9 metrowe trylity.

W samym środku Stonehenge znajduje się przewrócony megalit, tzw. Altar Stone.

Najwyższe z kamieni mają 9 metrów wysokości, większość ma jednak ok 4 metrów wysokości, 2,5 metra grubości i waży ok. 25 - 40 ton.

Początkowo były tylko dwa wejścia, szerokie od strony północno-wschodniej oraz mniejsze od strony południowej, jednak z czasem powstało więcej luk i otworów, przez które można przechodzić.

Zagadką pozostaje sposób transportu tych kamieni z odległego o 130 km kamieniołomu. Prawdopodobnie były one transportowane przy pomocy sań i rolek. Według najnowszych badań to lodowiec nasunął je tu z daleka.

Wewnątrz kręgu odkryto 56 dołów o głębokości 1 m i średnicy 2 m. Nie są znane ich cele, jednak uważa się, że mogły niegdyś gromadzić kamienie lub są pozostałością po otaczającej drewnianej konstrukcji.

Nieznany jest także cel budowy kręgu, jedni twierdzą, że służył on do obserwacji nieba i gwiazd, inni twierdzą, że odbywały się tam pogańskie obrzędy rytualne.

Stonehenge powstało w trzech fazach. W pierwszej utworzono wał w kształcie okręgu i ustawiono na zewnątrz tylko jeden kamień. W późniejszym czasie doszły kolejne 4 kamienie, wtedy takze powstało 56 otworów.

Drugi etap, w środku kręgów powstają pierwsze kamienie, wśród nich środkowy megalit nazwany ołtarzem. Na końcu tej fazy powstała także aleja z kamieni prowadząca do rzeki Avon.

W trzeciej fazie rozebrany zostaje podwójny krąg niebieskich kamieni, a także utworzono wewnątrz kilka trylitów w kształt litery U. W tej fazie powstała także najsłynniejsza część Stonehenge - krąg z nadprożami.

Stonehenge położone jest 51 stopni i 11 minut na północ.

Budowla w 1986 roku została wpisana na liście światowego dziedzictwa UNESCO.