Rijksmuseum w Amsterdamie - muzeum narodowe poświęcone sztuce i historii Holandii

Rijksmuseum to muzeum narodowe poświęcone sztuce i historii Holandii, zlokalizowane w Amsterdamie.

Początki muzeum sięgają 1800 roku, gdy utworzono Narodową Galerię Sztuki w Hadze z 200 obrazami i zabytkowymi obiektami. Po ośmiu latach przeniesiono ją do Amsterdamu, otrzymując nazwę Muzeum Królewskie.

Po kilku kolejnych przeprowadzkach, w 1876 roku ogłoszono konkurs na budowę nowej siedziby dla muzeum. W pierwszym ogłoszonym konkursie drugie miejsce zajął Pierre Cuypers, jednak finalnie uznano, że żaden z projektów nie jest odpowiedni.

Dopiero w drugim ogłoszonym konkursie wyłoniono zwycięzcę, którym został Pierre Cuypers, który przygotował projekt łączący w sobie elementy architektury gotyckiej i renesansowej. Budowa nowego obiektu na Museumplein rozpoczęła się 1 października 1876, a otwarcie nastąpiło 13 lipca 1885 roku.

W ciągu kolejnych lat dokonywano wewnętrznych remontów i modernizacji. W grudniu 2003 roku muzeum zostało zamknięte i przystąpiono do gruntownej renowacji. Prace remontowe prowadzono w oparciu o projekt hiszpańskich architektów – Antonio Cruza i Antonio Ortiza.

W dniu 13 kwietnia 2013 roku po dziesięcioletnim remoncie, który kosztował 375 mln euro muzeum zostało ponownie otwarte przez królową Beatrix.

Do wykonania wnętrz budynku został zatrudniony Jean-Michel Wilmotte, to ten sam muzealnik, który był odpowiedzialny za wystrój wnętrz Luwru.

W muzeum zgromadzono 1 mln eksponatów, z czego dostępnych do oglądania jest ponad 8000, w tym liczne dzieła malarskie, grafiki, rzeźby, sztukę użytkową i rękodzieła. Niezwykle cenne są dzieła autorstwa słynnych artystów – Rembrandta, Fransa Halsa i Johannesa Vermeera. To tu można zobaczyć słynne obrazy Rembrandta jak np. "Straż nocna" czy "Żydowska narzeczona".

Ciekawostką dotyczącą słynnej "Straży nocnej" jest fakt, że pierwotnie obraz był nieco większy, jednak z powodu niemieszczenia się na jednej ze ścian budynku, został przycięty zamiast poszukania ściany o większych rozmiarach. Z tego też powodu w lewej części obrazu brakuje dwóch mężczyzn, którzy kiedyś tam byli.

Muzeum zawiera również sekcję azjatycką, z japońskimi grafikami, chińskimi kawałkami porcelany i innymi artykułami historycznymi.

W muzeum możemy podziwiać także m.in. rufę trzypokładowego statku HMS Royal Charles, zbudowanego w 1655 r.

Największa w Holandii biblioteka badawcza historii sztuki jest częścią Rijksmuseum.

Rijksmuseum zawiera 80 pokoi i 1,5 km przestrzeni spacerowej. Długość budynku to 79,75 metra a szerokość 125,53 metra.

Główny hol wejściowy, nazwany Atrium, zastępuje szereg rozszerzeń galerii na dwóch wewnętrznych dziedzińcach muzeum. Znajdujący się tutaj korytarz ze sklepieniem żebrowym, podzielił przestrzeń na dwie części, więc architekci obniżyli podłogę, tworząc podziemną strefę łączącą obie strony od dołu.

W celu wypełnienia dziedzińca naturalnym światłem architekci zainstalowali nowy szklany dach otaczający ten dziedziniec o potrójnej wysokości. Podłogę pokrywa polerowany portugalski kamień.

Budynek posiada drogę przechodzącą przez jego środek. Niegdyś służył jako historyczna brama do miasta, wtedy to droga była otwarta dla pojazdów mechanicznych do 1931 roku, ale nie było to najlepszym rozwiązaniem dla eksponatów i samego budynku. Ruch samochodowy został w końcu zabroniony, dopuszczono jedynie ruch rowerowy.

Rijksmuseum zostało zbudowane na około 8000 drewnianych pali, które do dziś podtrzymują budynek. Stało się to zapewne z powodu znajdującej się tutaj gleby, oraz faktu, iż większość Amsterdamu znajduje się poniżej poziomu morza.

Do dziś można tutaj dostrzec jeden z najstarszych znaków drogowych w mieście, nad bramą od strony Museumplein. Znajduje się tam kamień ze złotym palcem wskazującym w prawo, a pod nim napis "INRIJDEN", oznaczający konieczność korzystania z prawej strony ulicy.

Na uwagę zasługują także ogrody muzeum, w których poza ozdobnymi rzeźbami, posągami i elementami wodnymi, podziwiać można bujne żywe kwietniki, czy chociażby ogromne drzewo orzecha skrzydłowego, które wychodzi na place zabaw na terenie.

W 2014 roku Rijksmuseum było najczęściej odwiedzanym holenderskim muzeum z liczbą 2,45 mln turystów.