Kalendarium

Najważniejsze fakty z dziedziny architektury od czasów budowy Newgrange (VI w. p.n.e.) po czasy współczesne:

~550 000 000 r. p.n.e.
Powstaje największy na świecie monolit - Ayers Rock, skała długa na 2.2 mili i szeroka na 1.5 mili

~5 000 000 r. p.n.e.
Przybliżony czas powstania Wielkiego Kanionu

~3600 r. p.n.e.
Budowa Sfinksa

~3600 r. p.n.e.
Powstaje megalityczny grobowiec Newgrange. Ogromny kompleks kamienny z komorą grobową w centrum

~3600 r. p.n.e.
Szacowany czas powstania Hypogeum - seria podziemnych korytarzy i jaskiń

~3600 r. p.n.e.
Czas powstania starożytnych świątyń na Malcie. 23 świątynie zostały zbudowane przez farmerów, prawdopodobnie tej samej kultury która skonstruowała Hypogeum

XXVII w. p.n.e.
Wybudowana została Piramida Stepowa, zwana także Piramidą Dżesera. Budowniczym był uważany za pierwszego architekta świata - Imhotep

Od 2750 r. p.n.e. do 1500 r. p.n.e.
Szacowany czas powstania kamiennego sanktuarium Stonehenge

Od 2600 r. p.n.e. do 2480 r. p.n.e.
Budowa Wielkiej Piramidy. Późniejszego Cudu Świata

XIV w. p.n.e.
Wybudowano Dolinę Królów

VII w. p.n.e.
Na rozkaz babilońskiego króla Nebokadnezara II założono Wiszące Ogrody Babilonu, jeden z Siedmiu Cudów Świata

~550 r. p.n.e.
Król Krezus z Lidii, dla uczczenia bogini Artemidy, polecił wybudować wspaniałą Świątynię Artemidy. Budowla w 250 r. p.n.e. uznana została za jeden z Siedmiu Cudów Świata

477 r. p.n.e. - 438 r. p.n.e.
Budowa arcydzieła sztuki rzeźbiarskiej - Partenonu

349 r. p.n.e.
Budowa Cudu Świata - Mauzoleum w Halikarnasie, będącego grobowcem króla Mauzolosa

304 r. p.n.e.
Po skutecznej obronie wyspy Rodos jej mieszkańcy wystawiają olbrzymi posąg boga słońca. Kolos Rodyjski należy do Siedmiu Cudów Świata

279 r. p.n.e.
Po 20 latach budowy oddano do użytku Latarnię w Aleksandri, określoną następnie jako jeden z Cudów Świata

72 - 80 n.e.
Powstanie rzymskiego Koloseum, gdzie odbywały się walki gladiatorów

1163 - 1250
Budowa Katedry Notre Dame, najpopularniejszej budowli francuskiego gotyku

1630 - 1653
Budowa pięknego marmurowego grobowca - Tadż Mahal, wspaniale zdobionego kamieniami i złotem

1174
Rozpoczęcie budowy Krzywej Wieży (1350 r. - zakończenie budowy)

1857
Instalacja pierwszego dźwigu osobowego w Haughwout Department Store w Nowym Jorku. Czyni to możliwym i praktycznym konstruowanie budynków powyżej 4 i 5 pięter

1871
Wielki pożar w Chicago skłania władze miejskie i architektów do poszukiwań ogniotrwałych rozwiązań w zakresie zabudowy miasta

1880
Po raz pierwszy użyto słowa "wieżowiec" (ang. "skyscraper"), po tym jak zbudowano pierwszy wysoki budynek w Stanach Zjednoczonych

1880
Do powszechnego użytku wchodzą proste w obsłudze windy elektryczne, co w znacznej mierze przełamuje opory przeciwko budowie wysokościowców

1883 - 1885
William Holabird i Martin Roche po raz pierwszy wznoszą wieżowiec o stalowej konstrukcji szkieletowej - Tacoma Building w Chicago

1885
Powstaje uważany za pierwszy wieżowiec świata - 10-piętrowy Home Insurance Building w Chicago. Jest on podtrzymywany przez metalowy szkielet pionowych kolumn i poziomych belek

1889
Zakończenie budowy Wieży Eiffla w Paryżu, w 100 rocznicę rewolucji francuskiej i zburzenia Bastylii. Najwyższej konstrukcji świata do 1929 roku

1890
Louis Henry Sullivan wznosi w Saint Louis wieżowiec Wainwright, będący przykładem eklektyzmu polegającego na połączeniu założeń konstrukcyjnych wieżowca z tradycyjnymi elementami wystroju elewacji i ścian zewnętrznych

1890 - 1894
Daniel Burnham i John Root budują 15-kondygnacyjny Reliance Building w Chicago, będący ukoronowaniem dokonań chicagowskiej szkoły architektonicznej, ciężkie kamienne elementy fasady i ścian zostają zastąpione przez lekką konstrukcję ramową o przestronnych oknach

XIX wiek
Zawalił się szkocki most Firth of Tay pod wpływem silnego wiatru, zginęło wtedy 75 osób. Była to największa katastrofa w historii mostów

1913
W Nowym Jorku powstaje 264-metrowy Woolworth Building (projektant C. Gilbert), który prawie przez 20 lat jest najwyższym budynkiem świata

1928
Raymond Hood przedstawia propozycję wysokościowej zabudowy Manhattanu (tak zwany Projekt Manhattan 50')

1929
Richmond H. Shreve, William F. Lamb i Arthur Lvomis projektują najwyższy budynek świata, 381-metrowy Empire State Building; projekt zostaje wykonany w latach 1928-1931

28 maja 1930
Otwarcie budynku Chryslera, który w owym dniu stał się najwyższą budowlą świata. Tytuł utrzymał tylko przez kilka miesięcy. Obecnie jest to najwyższy budynek z cegły na świecie

1931 - 1940
W dobie wielkiego kryzysu w Nowym Jorku powstaje jeden z największych zespołów wysokościowych biurowców na świecie - Rockefeller Center

1 maj 1931
Otwarty zostaje nowojorski Empire State Building mierzący obecnie 449 metrów wysokości. Jest on najwyższą budowlą świata do 1967 r.

28 lipiec 1945
Katastrofa lotnicza w Nowym Jorku. Dokładnie o 9.49 samolot B-25 uderza w Empire State Building, wtedy jeszcze najwyższy budynek świata. W wyniku tego zdarzenia ginie 14 osób, 25 jest rannych, a szkody materialne sięgają miliona dolarów

1949
Zegar Big Ben opóźnił się o 41 minut, po tym jak stado ptaków usiadło na wskazówce. Natomiast w 1962 r. ten sam zegar wybił Nowy Rok o 10 minut za późno z powodu nagromadzenia się śniegu na wskazówkach

1956
Amerykański architekt chińskiego pochodzenia Joh Ming Pei buduje Centrum Wieżowców w Denver; elewacje budynków, oparte na metalowych konstrukcjach, zostają podzielone stalowymi prętami

20 październik 1973
Otwarcie najsłynniejszego symbolu Australii - Opery w Sydney

1966 - 1973
Według projektu Minoru Yamasaki zostaje wzniesiony największy kompleks biurowy świata - World Trade Center w Nowym Jorku. Do wyższej wieży przez 4 lata należał rekord najwyższej budowli świata

22 lipiec 1974
Zakończenie budowy mierzącego 646 metrów Warszawskiego Masztu Telewizyjnego, najwyższej kiedykolwiek istniejącej konstrukcji

1974
Louis Skidmore i jego współpracownicy: A. N. Owings i J. O. Merrill projektują Sears Tower, którego wysokość po realizacji wynosi 443 metry

1976
Zostaje oddana do użytku w Toronto najwyższa budowla świata - wieża telewizyjna Canadian National Tower (wysokość 553 metry)

26 luty 1993
O godzinie 12.18 w podziemnym garażu pierwszej wieży World Trade Center eksplodowała bomba, tworząc krater głęboki na 5 pięter i szeroki na 7 metrów. Sześć osób zginęło, a ponad 500 zostało rannych

1996
Zawala się stojący w Gąbinie https://www.budowle.pl/budowla,maszt-radiowy-w-konstantynowie

1996
W Kuala Lumpur w Malezji powstają dwa bliźniacze budynki, uznawane obecnie za najwyższe na świecie: Petronas Twin Towers (wysokość 452 metry), twórcą projektu jest Amerykanin Cesar Pelli

11 wrzesień 2001
Dwa samoloty pasażerskie ze 139 pasażerami łącznie uderzyły w World Trade Center. Pierwszy o 14.48, drugi o 15.06. O 16.09 zawaliła się południowa wieża WTC, a po 20 minutach runęła północna wieża WTC. W zamachu terrorystycznym zginęło kilka tysięcy osób, a kilkanaście tysięcy zostało rannych. Kilka przyległych budynków również się zawaliło lub zostało bardzo zniszczonych